بیماری رفلاکس معده بیماریست که در آن محتویات معده چه اسیدی و چه غیراسیدی به دلیل فشار وارد شده و یا درست بسته نشدن اسفنگتر تحتانی مری (عضلهای حلقوی در انتهای مری) به مری بازگشته که این خود در طولانی مدت منجر به آسیب به مری و ایجاد علائمی می گردد.
علائم بیماری رفلاکس معده
از متداول ترین علائم بیماری رفلاکس معده می توان به زخم معده اشاره کرد. از علائم دیگر رفلاکس می توان به بوی بد دهان، احساس مزه ترش در دهان، گرفتگی صدا اول صبح، تحریک مزمن گلو، فرسایش مینای دندان، التهاب لثه ها، لارنژیت، گلودرد مزمن، مشکل در بلع غذا، افزایش بزاق دهان، آروغ زدن، احساس درد و مشکل در بلع اشاره کرد. درد قفسه سینه نیز ممکن است از علائم رفلاکس معده باشد که حتماً نیازمند مراجعه فوری به پزشک می باشد.
در چه صورتی به پزشک مراجعه نماییم
- بروز علائم دو یا چند بار در هفته
- وخیم تر شدن علائم
- بروز علائم شب هنگام و بیدار کردن بیمار از خواب
- وجود علائم برای سال ها
- احساس درد و مشکل در بلع
- اختلال در انجام دادن کارهای روزمره به دلیل احساس درد و ناراحتی
محرک های رفلاکس معده را بشناسیم
محرک های زخم معده از فردی به فرد دیگر متفاوت می باشد. در برخی از افراد محرک های رفلاکس روانی است و در برخی دیگر مصرف غذاهای خاص، نوشیدنی و شیوه زندگی غلط می باشد. با انجام دادن و اجتناب از محرک های بیماری می توان علائم بیماری را کنترل نمود.
- اجتناب از گرم کردن مجدد غذا به دفعات زیاد در طول روز
- اجتناب از صرف غذا به صورت دیروقت قبل از خواب
- اجتناب از خوابیدن با شکم پر (حداقل سه ساعت بعد از غذا صبر کرده و بعد بخوابید)
- اجتناب از سیگار کشیدن
- اجتناب از خوابیدن به پهلوی راست
- دوری از استرس
- خوردن آهسته تر غذا
- اجتناب از مصرف غذاهای محرک (نوشیدنی هایی مانند آب پرتقال، لیمو، گریپ فروت، گوجه فرنگی، قهوه، نعناع، نوشیدنی های گازدار، مصرف بالای نمک، غذاهای تند، مصرف نوشیدنی های الکی، لبنیات، شکلات، پیاز، غذاهای چرب)
- اجتناب از پوشیدن لباس تنگ
- بالاتر نگه داشتن سر نسبت به پاها در هنگام خواب
تشخیص و پیشگیری رفلاکس معده
تشخیص بیماری رفلاکس معمولاً بر اساس علائم بیماری می باشد. در برخی از موارد در صورتیکه پزشک مشکوک به بیماری باشد از یکی از روش های زیر جهت تایید بیماری استفاده می نماید.
- بلع باریم: پس از نوشیدن محلول باریم، از تصویربرداری با اشعه X برای بررسی دستگاه گوارش فوقانی استفاده میشود.
- آندوسکوپی فوقانی: یک لوله انعطافپذیر با دوربین کوچک به مری وارد میشود تا آن را بررسی کرده و در صورت لزوم نمونهای از بافت جمع آوری شود (بیوپسی).
- فشارسنج مری: یک لوله انعطافپذیر برای اندازهگیری قدرت عضلات مری می باشد.
- بررسی 24 ساعتهpH مری: وسیله ای در مری قرار میگیرد تا مشخص گردد که اسید معده چه زمانی وارد آن میشود.
درمان بیماری رفلاکس معده
هدف از درمان طولانی مدت بیماری رفلاکس معده کنترل و کاهش علائم، درمان آسیب و زخم مری و مدیریت و پیشگیری از بیماری های ناشی از رفلاکس معده مانند مری بارت (تغییر بافت قسمت انتهایی مری) می باشد. برای درمان بیماری رفلاکس معده علاوه بر تغییر شیوه زندگی باید از درمان های دیگر مانند مصرف داروها، جراحی و یا ترکیبی از موارد استفاده کرد.
داروها
مصرف داروهای کنترل کننده اسید معده تنها راهی برای درمان موقت زخم معده می باشد. از داروهای مورد استفاده برای درمان رفلاکس معده می توان به آنتی اسیدها، مسدود کننده های گیرنده H2 و داروهای مهارکننده پمپ پروتون اشاره کرد که از موثرین و قویترین آنها داروهای مهارکننده پمپ پروتون می باشد که ترشح اسید معده را قبل از تولید آن محدود یا کاهش می دهند.
جراحی
در برخی از افراد جراحی جهت استحکام دریچه مری- معده می تواند یک درمان باشد. در این افراد مصرف دارو ممکن است بعد از انجام عمل جراحی برای کنترل علائم بیماری استفاده شود.
توصیه های ورزشی برای بیماران مبتلا به رفلاکس معده
- انجام ورزش های کم تاثیر مانند یوگا، دوچرخه ثابت، شنا، پیاده روی و دویدن ملایم جهت تحریک کمتر علائم
- اجتناب از انجام ورزش های قدرتی مانند کرانچ، فشار بر روی شکم و هرگونه ورزشی که بر روی شکم فشار وارد می کند
- از انجام ورزش های سنگین که نیازمند پریدن، دویدن می باشد مانند ایروبیک و ژیمناستیک اجتناب نمایید.
- اجتناب از انجام هرگونه ورزش حداقل دو ساعت بعد از صرف غذا و قبل از ورزش
- مصرف وعده غذایی کوچک (بدون مواد غذایی محرک) قبل از ورزش کردن
- مصرف زیاد آب جهت کمک به هضم غذا و حفظ آب بدن.
معرفی ازوفلاکس
- حاوی ماده موثره اس اٌمپرازول (جزء دسته داروهای مهارکننده پمپ پروتونی)
- درمان و کاهش علائم بیماری رفلاکس معده به طور کامل بعد از 1 الی 4 روز
- نگه داشتن pH معده بالای 4 به مدت 14 ساعت
نحوه مصرف:
- یک ساعت قبل ار غذا میل نمایید.
- دوره درمان جهت کاهش علائم بیماری رفلاکس معده 14 روز می باشد.
- در صورت نیاز به مصرف دارو بیش از 14 روز با پزشک خود مشورت نمایید.